مطالعات نشان می دهند هنوز مدرکی مبنی بر مزایای ترکیبات جایگزین شکر وجود ندارد.
Sarah Boseley Health editor, Wed 2 Jan 2019
یافته ها نشان داده اند که شیرین کننده های جایگزین شکر منجر به کاهش وزن نمی شوند.
در طی سالهای اخیر و در پاسخ به فشارهای وارد شده به صنایع غذایی مبنی بر حذف شکر در بسیاری از کشورها، شیرین کننده های مصنوعی و کم کالری بطور فراینده ای به محصولات غذایی و نوشیدنی اضافه شده اند. بر اساس مطالعات اخیر انجام شده، این ترکیبات به کاهش وزن مردم کمک نکرده و هنوز مدارک کافی در مورد ایمنی آنها وجود ندارد.
تحقیقی توسط شرکت Cochrane – شرکت تحقیقاتی بین المللی و غیرانتفاعی- با هدف تامین مدارک کافی برای سازمان WHO در زمینه شیرین کننده های غیر شکری (non-sugar sweeteners or “NNS”) مانند آسپارتام و شیرین کننده های طبیعی مانند استویا انجام گرفت.
بنا بر مطلب چاپ شده در British Medical Journal “هیچ مدرکی دال بر مزایای شیرین کننده های غیر شکری یا NNS مشاهده نشده و مضرات احتمالی آنها هنوز رد نشده است.” لذا می بایست تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.
در انگلستان، تولید کنندگان محصولات غذایی و نوشیدنی تحت فشار سازمان PHE) Public Health England) به منظور کمک به مشکل اضافه وزن مردم مجبور به کاهش میزان مصرف شکر در محصولات خود هستند. لذا شرکتهای تولید کننده می بایست تا سال 2020 حدود 20% از شکر مصرفی خود را کاهش دهند. از اینرو بسیاری از کارخانجات از شیرین کننده های مصنوعی بجای شکر استفاده کردند، خصوصاً در نوشیدنی های بدون گاز.
WHO قصد دارد راهنمایی را به منظور استفاده از شیرین کننده ها تنظیم کند، زیرا استفاده از این ترکیبات رو به گسترش بوده و جایگزین های سلامت شکر محسوب می شوند.
تحقیقات شرکت Cochrane به منظور پاسخ به سوالات مطرح شده توسط سازمان WHO در مورد اثرات مصرف شیرین کننده ها بر روی سلامت کودکان، بزرگسالان و بویژه اثر آن بر روی چاقی، انجام گرفت.
56 تحقیق در این زمینه صورت گرفت و با توجه به آنالیز بازرسان، نتایج چندان قوی حاصل نشد زیرا بسیاری از آنها کوچک بوده و به نتیجه نهایی نرسیده بودند.
در این مطالعات استفاده از شیرین کننده های مختلف توسط آزمایش شوندگان و فاکتور هایی مثل وزن، قند خون (گلاسمیک) کنترل، سلامتی دهان و دندان، سرطان، بیماری های قلبی عروقی، بیماریهای کلیوی و رفتار مورد بررسی قرار گرفت.
در بسیاری از آن افراد تفاوتی در کاهش وزن مشاهده نشد. حتی در کسانی که درصد های بالاتری از این شیرین کننده ها را استفاده کرده بودند در مقایسه با آنهایی که میزان کمتری شیرین کننده مصرف کرده بودند و یا اصلا استفاده نکرده بودند نکته خاصی مبتنی بر بهبود در سلامتشان مشاهده نشد.
بنا به گفته دکتر الیسون تداستون رییس تغذیه درPHE انگلستان، استفاده از شیرین کننده ها راهی برای کاهش مصرف شکر در محصولات خوراکی روزانه است. شواهد نشان می دهد که شیرین کننده ها ایمن هستند و می توانند به مصرف کنندگان کمک کنند که انتخاب های سالمتری داشته باشند. البته هنوز هیچ مدرک متقاعد کننده ای مبتنی بر اثرات واضح فواید شیرین کننده ها بر سلامت افراد جامعه وجود ندارد زیرا هنوز اطلاعاتی در مورد اثرات بلند مدت این ترکیبات و تایید عملکرد آنها وجود ندارد و تحقیقات جامعی روی آن صورت نگرفته است.
راهی ایمن برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند استفاده از آب و یا مصرف محصولات غذایی غیر شیرین و یا با حداقل شیرینی است. به گونه ای دیگر نیازی به افزودن شکر اضافه و یا سایر شیرین کننده ها نیست.
Tom Sanders استاد تغذیه دانشگاه King’s College لندن افزود: نتایج این تحقیقات متعجب کننده نیست و تایید می کند که شیرین کننده های مصنوعی چوب جادویی برای جلوگیری از اضافه وزن و چاقی نیستند. جایگزین شیرین کننده های مصنوعی بجای شکر می تواند کمک به جلوگیری از چاق شدن کودکان شود ولی به استفاده از “آب” که ماده مقبول تری است ارجحیت ندارد.
البته برخی تحقیقات، کمک به کاهش وزن را نیز تایید نکرده اند.
Naveed Sattar استاد پزشکی متابولیک دانشگاه گلاسکو اشاره کرد: شیرین کننده های غیر ساکاروزی بهتر از شکر بوده زیرا کالری کمتری داشته و ضرر کمتری برای سلامت دندان ها دارند. همچنان افزود بر اساس اطلاعات به دست آمده از تحقیقات صورت گرفته جایگزینی شیرین کننده های مصنوعی بجای شکر خصوصاً در نوشیدنی ها می تواند یک استراتژی کمک رسان برای کاهش ریسک بیماری های کاردیومتابولیک (احتمال ابتلا به دیابت، ناراحتی های قلبی و سکته) در تعداد وسیعی از مصرف کنندگان می شود تا مرحله ای که بتوان آب و یا هر ماده مفید تری را جایگزین این ترکیبات نمود.
